ระบบ สุริยะ จักรวาล ระบบสุริยะประกอบด้วยดวงอาทิตย์และวัตถุอื่นๆ การโคจรรอบดวงอาทิตย์โดยแรงโน้มถ่วงคือการค้นพบดาวเคราะห์ 8 ดวงและดวงจันทร์ 167 ดวง ดาวเคราะห์แคระ 5 ดวงและดวงจันทร์ที่รู้จักอีก 4 ดวง และวัตถุขนาดเล็กอีกหลายล้านดวง ระบบจักรวาลมีอะไรบ้าง
มหาจักรวาลใหญ่ รวมทั้งดาวเคราะห์น้อย ดาวหาง วัตถุในแถบไคเปอร์ อุกกาบาตและฝุ่นระหว่างดาวเคราะห์ ดาวเคราะห์ทั้ง 8 ดวงของระบบสุริยะตามลำดับ ใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด ได้แก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน ระบบสุริยะ จักรวาล ดวง จันทร์
รู้จัก ระบบ สุริยะ จักรวาล ประกอบด้วยอะไรบ้าง
ระบบ สุริยะ จักรวาล ระบบสุริยะเป็นระบบดาวที่โลกของเราเป็นส่วนหนึ่ง ในดาราจักรทางช้างเผือก มีดาวเคราะห์และบริวารโคจรอยู่รอบๆ เอื้อต่อการดำรงชีวิตของนักดาราศาสตร์ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ศึกษากลุ่มดาวดาราศาสตร์เพื่อหาคำตอบเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมและสิ่งมีชีวิตบนดาวดวงอื่น ระบบสุริยะคืออะไร? ระบบสุริยะมีขนาดใหญ่มากเมื่อเทียบกับโลกที่เราอาศัยอยู่ ระบบจักรวาลมีอะไรบ้าง ดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางการโคจรของดาวเคราะห์ขนาดใหญ่ 8 ดวงและบริวารของพวกมัน มีการศึกษาทฤษฎีกำเนิดระบบสุริยะไว้ดังนี้
ปิแอร์ ไซมอน ลาปลาซ (Pierre Simon Laplace) ได้เสนอทฤษฎีการกำเนิดระบบสุริยะในปี พ.ศ. 2339 (ค.ศ. 1796) โดยระบุว่าในระบบสุริยะมีมวลของก๊าซในรูปของจานแบน ร่างยักษ์หมุนรอบตัวเอง เมื่อมันหมุนรอบตัวเองมันก็จะหดตัวลง เนื่องจากแรงโน้มถ่วงของมวลแก๊สซึ่งจะทำให้อัตราการหมุนเพิ่มความเร็วเพื่อรักษาโมเมนตัมเชิงมุม (Angular Momentum) ในที่สุด ระบบ ฟิวดัล
เมื่อความเร็วเพิ่มขึ้นจนแรงสู่ศูนย์กลางที่ขอบของกลุ่มแก๊สมีมากขึ้น กว่าแรงโน้มถ่วงจะทำให้วงแหวนแก๊สแยกออกจากจุดศูนย์กลางแก๊สเดิม และเมื่อมีการหดตัวอีกก็จะมีวงแหวนแก๊สเพิ่มขึ้นเป็นต้น วงแหวนที่แยกออกจากศูนย์กลางของวงแหวนแต่ละวงมีความกว้างต่างกัน ตรงบริเวณที่หนาแน่นที่สุดของบาร์ จะคอยดึงวัตถุทั้งหมดในวงแหวน มารวมกันเป็นดาวเคราะห์ (อ้างอิง rmutphysics) ระบบสุริยะ จักรวาล ดวง จันทร์
องค์ประกอบของ ระบบสุริยะจักรวาล
ระบบ สุริยะ จักรวาล บนท้องฟ้าสูงและไกลออกไป เราทุกคนเห็นแสงสว่างจากดวงอาทิตย์ ในเวลากลางวันและดวงดาวและดวงดาวหลายดวงในเวลากลางคืน วัตถุท้องฟ้า เหล่านั้นล้วนเป็นองค์ประกอบของ ระบบสุริยะ ระบบจักรวาลมีอะไรบ้าง
ดวงอาทิตย์ (The Sun) เป็นดาวฤกษ์ที่มีมวล 99% ของระบบสุริยะ จึงทำให้พื้นที่โค้งเข้าหาจุดศูนย์ถ่วง. ดาวเคราะห์และดาวเทียมทุกดวงที่โคจรรอบดวงอาทิตย์ประกอบด้วยไฮโดรเจนเป็นหลัก ซึ่งเป็นก๊าซในสถานะพลาสมา (ก๊าซที่มีอุณหภูมิสูงมาก) จนกระทั่งปล่อยออกมา)
ดาวเคราะห์ (Planets) เป็นบริวารขนาดใหญ่ของดวงอาทิตย์ จำนวน 8 ดวง เรียงจากใกล้ไปหาไกล ได้แก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน ดาวเคราะห์ทั้งแปดดวงโคจรรอบดวงอาทิตย์ โดยมีระนาบคล้ายระนาบสุริยุปราคา (หมายถึง เส้นทางการเคลื่อนที่ของดวงอาทิตย์บนท้องฟ้า เกิดจากโลกโคจรรอบดวงอาทิตย์เป็นรูปวงรี แกนโลกเอียง 23.5° จากแนวตั้งฉากกับระนาบการโคจร
- ยานสำรวจ InSight ตรวจพบแผ่นดินไหวบนดาวอังคารเป็นครั้งแรก
- ดาวเคราะห์ในระบบสุริยะ
ระบบ ฟิวดัล ดาวเคราะห์วงในสี่ดวงแรกเป็นแกนแข็ง เช่นเดียวกับดวงอาทิตย์ ดาวเคราะห์ชั้นนอกสี่ดวงสุดท้ายประกอบด้วยก๊าซไฮโดรเจนเป็นหลัก ดาวเคราะห์เกือบทุกดวงหมุนรอบตัวเองและหมุนรอบดวงอาทิตย์ในทิศทางเดียวกัน มหาจักรวาลใหญ่
ดวงจันทร์ หรือดาวเทียม (Moons or Satellites) หมายถึง ดวงดาวที่เป็นบริวารโคจรรอบโลกอีกครั้ง ไม่ได้โคจรรอบดวงอาทิตย์โดยตรง โลกโคจรรอบโดยดวงจันทร์ที่เรียกว่า The Moon ในขณะที่ดาวเคราะห์อื่นๆ ก็โคจรรอบดวงจันทร์เช่นกัน ตัวอย่างเช่น ดาวพฤหัสบดีมีดวงจันทร์ของกาลิเลียนสี่ดวงที่เรียกว่า ไอโอ ยูโรปา แกนีมีด และคาลลิสโตแซทเทิร์น มีดวงจันทร์ขนาดใหญ่ที่เรียกว่าไททัน ระบบ ฟิวดัล
ดาวเคราะห์แคระ คือนิยามใหม่ของสหพันธ์ดาราศาสตร์สากล (International Astronomical Union) จักรวาลของเรา หมายถึง วัตถุทรงกลมขนาดเล็ก วงโคจรรอบดวงอาทิตย์ซ้อนทับกับดาวเคราะห์ดวงอื่น และไม่อยู่ในระนาบสุริยุปราคา ตัวอย่างเช่น ดาวพลูโตถูกจัดให้เป็นดาวเคราะห์แคระ เนื่องจากเป็นทรงกลม มีวงโคจรรอบดวงอาทิตย์ซ้อนทับกับวงโคจรของดาวเนปจูน และเอียงทำมุม 17 องศากับระนาบสุริยุปราคา จัดเป็นดาวเคราะห์แคระเนื่องจากมีรูปร่างเป็นทรงกลม มีวงโคจรรอบดวงอาทิตย์ซ้อนทับกับเทห์ฟากฟ้าอื่น ในแถบดาวเคราะห์น้อย ระบบสุริยะ จักรวาล ดวง จันทร์
แถบดาวเคราะห์น้อย (Asteroid belt)
ระบบ สุริยะ จักรวาล เป็นวัตถุที่ไม่สามารถรวมตัวกันเป็นดาวเคราะห์ได้ เนื่องจากการรบกวนจากแรงโน้มถ่วงของดาวเคราะห์ขนาดใหญ่ เช่น ดาวพฤหัสบดีและดาวเสาร์ แรงไทดัล แรงโน้มถ่วงที่เกิดขึ้น (ความเครียดภายในจากดาวเคราะห์แม่) จึงมากกว่าแรงโน้มถ่วง ระหว่างสสารระหว่างดวงดาว ดาวเคราะห์น้อยส่วนใหญ่ประกอบด้วยหินเป็นส่วนใหญ่ แต่ดาวบางดวงก็มีธาตุโลหะ. ดาวเคราะห์น้อยส่วนใหญ่อยู่ที่ “แถบดาวเคราะห์น้อย” (Asteroid belt) ซึ่งอยู่ระหว่างวงโคจรของดาวอังคารและดาวพฤหัสบดี ดาวเคราะห์น้อยมีรูปร่างเหมือนอุกกาบาต เนื่องจากมีมวลน้อยจึงมีแรงดึงดูดน้อยจึงไม่สามารถยุบตัวเป็นทรงกลมได้
จักรวาลของเรา วงโคจรของดาวเคราะห์น้อยมีลักษณะเป็นวงรีมากกว่าวงโคจรของดาวเคราะห์ วงโคจรส่วนใหญ่ทำมุมเล็กน้อยกับระนาบสุริยุปราคา ปัจจุบันมีการค้นพบดาวเคราะห์น้อยมากกว่า 300,000 ดวง เนื่องจากดาวเคราะห์น้อยไม่สามารถรวมกันเป็นดาวเคราะห์ได้ มันไม่ได้เปลี่ยนโครงสร้างภายในเป็นเวลาหลายพันล้านปี นักดาราศาสตร์จึงเปรียบเทียบว่า ดาวเคราะห์น้อยเป็นฟอสซิลของระบบสุริยะ
มาทำความรู้จักกับ ดาวบริวารดวงใหม่ของดาวเนปจูนอย่าง ฮิปโปแคมป์ (Hippocamp)
- วัตถุในแถบไคเปอร์ ประกอบด้วยหินน้ำแข็งเป็นส่วนใหญ่ โคจรรอบดวงอาทิตย์ถัดจากดาวเนปจูน วงโคจรของวัตถุในแถบไคเปอร์เอียงเล็กน้อยกับระนาบสุริยุปราคา โดยมีระยะห่างจากดวงอาทิตย์ 40 ถึง 500 AU (AU, Astronomical Unit หรือ Astronomical Unit Pluto) และดาวเคราะห์แคระที่ค้นพบใหม่คือวัตถุในแถบไคเปอร์ เช่น Eris, Sedna, Varuna แล้วมากกว่า 35,000 ชิ้น มหาจักรวาลใหญ่
- ดาวหาง เป็นวัตถุขนาดเล็กคล้ายกับดาวเคราะห์น้อย แต่โคจรเป็นวงรีแคบๆ รอบดวงอาทิตย์ และเอียงทำมุมสูงกับระนาบสุริยุปราคา ดาวหางประกอบด้วยน้ำแข็ง น้ำ และก๊าซในสถานะของแข็ง เมื่อดาวหางเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ พลังงานจากดวงอาทิตย์จะทำให้มวลของดาวหางระเหิดกลายเป็นก๊าซ ลมสุริยะพัดพาก๊าซเหล่านี้ไปในทิศทางตรงกันข้ามกับดวงอาทิตย์ ปรากฏเป็นหางยาวหลายล้านกิโลเมตร
- เมฆออร์ต (Oort Cloud) นักดาราศาสตร์ชาวดัตช์ตั้งทฤษฎีว่าขอบนอกของระบบสุริยะมีลักษณะเป็นทรงกลม ซึ่งมีรัศมีห่างจากดวงอาทิตย์ประมาณ 50,000 AU ปกคลุมด้วยวัสดุน้ำแข็งซึ่งหากมีแรงภายนอกมากระทบ น้ำแข็งเหล่านี้ก็จะหลุดรอดเข้าสู่วงโคจรรอบดวงอาทิตย์ กลายเป็นดาวหางคาบยาวที่โคจรรอบดวงอาทิตย์นับหมื่นปี เมื่อดาวหางโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ แรงดึงดูดของโลกจะทำให้ดาวหางกลายเป็นดาวหางคาบสั้น ดาวหางคาบสั้น เช่น ดาวหางฮัลเลย์ มีวงโคจรเป็นวงรีแคบซึ่งคาบเกี่ยวกับดาวยูเรนัส วงโคจรรอบดวงอาทิตย์เพียง 78 ปี จักรวาลของเรา
